آشنایی بیشتر با کلاه کاسک های کوهنوردی

ویژگی های کلاه کاسک:

• انواع فوم: EPP در مقایسه با EPS
• انواع پوسته: ABS در مقایسه با پلی کربنات
• حفاظت
• آسایش و راحتی
• سایز و قابلیت تنظیم
• کلاه­های ایمنی مختص بانوان
• تهویه
• وزن
• دوام
• قابلیت انطباق هدلامپ
• رشته مورد استفاده (رشته های مرتبط با کوهنوردی ، اسکی ، دوچرخه یا کار در ارتفاع)
• استاندارد

انواع فوم کلاه کاسک: EPP در مقایسه با EPS

عموما کوهنوردان اطلاعات چندانی در مورد تفاوت فوم ها ندارند، و باتوجه به اینکه کلاه از بخش مهمی از بدن محافظت می کند، بیان جزئیات بیشتر درباره­ تفاوت­های بین این دو ماده ارزشمند خواهد بود.

پلی استایرن انبساطی (EPS)

پلی استایرن انبساطی (EPS) برای سال­های طولانی یک فوم جاذب شوک انتخابی در کلاه­های ایمنی کوهنوردی بوده است. این فوم بسیار سخت بوده و عملکرد بسیار خوبی برای جذب ضربه دارد. EPS تحت ضربه خرد می­شود و می­شکند. در واقع، در برخی از مدل­های سبک وزن EPS مثل Black Diamond Vapor  و Petzl Meteor، فوم EPS به حدی حساس است که می­تواند روی زمین بیفتد و یا تحت بار سنگین در کوله جمع شود. زمانی که فوم EPS این بریدگی­ها و شکاف­ها را نشان می­دهد، یکپارچگی آن تحت تاثیر قرار می­گیرد. اگر بتوانید ترک­های داخل کلاه ایمنی خود را ببینید، پس زمان تعویض آن رسیده است.

EPP (پلی پروپیلن انبساطی)

پلی پروپیلن انبساط (EPP) برای جذب ضربات بدون شکست طراحی شده است. این ماده در سپر ماشین به کار رفته و بادوام تر از EPS است. ما هنوز کلاه­های ایمنی زیادی را نمی­بینیم که با EPP ساخته شده باشد – Petzl Sirocco و Mammut Wall Rider استثنا هستند – با وجود آن که انتظار داریم در سال­های آتی این وضعیت تغییر کند. EPP به حدی موثر و بادوام است که نیاز به پلی کربنات یا پوسته­ی ABS ندارد. Sirocco و Wall Rider هر دو با یک روکش جزئی از پلی کربنات برای حفاظت بیشتر طراحی شده­اند تا شکل و ظاهر آنها را بهبود بخشند. مشکل اصلی آن است که کلاه­های EPP بسیار گرانتر هستند، اما مقاوم تر، بادوام تر و سبکتر می­باشند. اگر EPP به یک ماده­ی خاص انتخابی برای کلاه­های کوهنوردی در آینده تبدیل نشود، ما شگفت زده خواهیم شد.

مقایسه ساختار کلاه کاسک

انواع پوسته کلاه کاسک: ABS در مقایسه با پلی کربنات

اکنون که مواد داخلی را پوشش دادیم، باید نشان دهیم که چه موادی سبب حفظ آن می­شوند. ما به برخی از “کلاه­های ایمنی سخت” با پوسته­های پلاستیکی ABS اشاره نمودیم، مثل Black Diamond Half Dome و CAMP USA Armour. پوسته­های ABS می­توانند ضربه را جذب کنند و به خوبی از آن در برابر هر گونه شکستگی حفاظت نمایند، و از هر گزینه­ی دیگری ارزان تر هستند. عموما این پوسته­ها ضخیم تر بوده و دوام بیشتری نسبت به پوسته­های پلی کربنات دارند، و این وزن بیشتری را در آن ایجاد می­کند (و به همین دلیل است که ما عمدتا این ماده را برای سنگ نوردی اسپرت (مسیر های کوتاه) توصیه می­کنیم، نه برای دیواره نوردی(مسیرهای بلند).

اما انتخاب یک کلاه ایمنی با پوسته­ی پلی کربنات ، مثل Petzl Sirocco – برای استفاده طولانی (مسیرهای بلند)جهت کاهش وزن قطعا مفید خواهد بود. گفته می­شود که کلاه­های ایمنی با وزن کمتر همیشه باید با دقت بیشتری مورد استفاده قرار گیرند، چرا که ممکن است به سادگی خراب شوند. برای سنگ نوردان جدیدی که به دوام بیشتری برای کلاه خود نیاز داشته و بودجه­ی مالی کمتری در اختیار دارند، یک کلاه ایمنی با پوسته­ی سخت(ABS) مناسب خواهد بود.

حفاظت

وظیفه اصلی کلاه کاسک حفاظت از سر در مقابل ریزش سنگ ، یخ، ابزار  … و ضربه های غیر قابل پیش بینی در فعالیت کوهنوردی می باشد ،تکنولوژی هایی همچون  TOP AND SIDE PROTECTION ، MIPS و … برای ایمنی و راحتی بیشتر در مدل های جدید ارائه شده اند.

آسایش و راحتی

علاوه بر امنیت، یکی از مهمترین ویژگی­ها در یک کلاه ایمنی کوهنوردی آسایش است. اگر کلاه راحت نباشد، شما از آن استفاده نخواهید کرد. و اگر آن را نپوشید، از شما حفاظت نمی­کند. آسایش یک حس ذهنی است و به شکل جمجمه­ی شما بستگی زیادی دارد. برای مثال، بزرگترین انتقادی که درباره­ی Petzl Sirocco شنیده­ایم آن است که برای سرهای بزرگ مناسب نیست. مانند اکثر تجهیزات کوهنوردی، برگ برنده شما در انتخاب کلاه ایمنی آن است که پیش از خرید آنها را امتحان کنید. تغییرات زیادی را در آسایش و راحتی بین شرکت­های مختلف مشاهده نکرده­ایم، اما قطعا بین مدل­ها تفاوت­هایی وجود دارد. بدون استثنا، کلاه سنگین تر آسایش کمتری را به همراه دارد و کلاه سبکتر بهتر است.

سایز و قابلیت تنظیم

یک کلاه کاسک خوب باید به راحتی روی سر قرار گیرد و وقتی سرتان را حرکت می­دهید جابجا نشود. برای راهنمایی، ما همیشه از جوانترین مشتریانمان می­پرسیم که بستنی را دوست دارند یا خیر، و آنها را به تکان دادن سرشان ترغیب می­کنیم. اگر کلاه به خوبی متناسب با سر باشد، وقتی علاقه­ی خود را به بستنی نشان می­دهند نباید تکان بخورد. اگر کلاه به بالا و پایین حرکت کرده و یا پیشانی شخص مشخص شود، ما قسمت پشت کلاه و بند گونه را تنظیم می­نماییم. و اگر کلاه روی سر شناور باشد، یعنی اندازه­ی آن بیش از حد کوچک است.

تسمه های کناری کلاه باید زیر گوش قرار بگیرند تا باعث برخورد و سایش با گوش نشوند.

اکثر مدل­های کلاه ایمنی کوهنوردی دارای دو سایز هستند، و معمولا ارتباطی بین یک سایز و سایز دیگر وجود دارد. اگر بین انتخاب دو سایز در تردید هستید، ما به شما پیشنهاد می­کنیم که پیش از خرید کلاه ایمنی را امتحان نمایید (با وجود آن که این هیچگاه ایده­ی بدی نیست). بر حسب تنظیمات، همه­ی کلاه­های ایمنی کوهنوردی دارای دو بند هستند: یکی دور سر، و دیگری دور چانه. برخی کلاه­های ایمنی مانند Sirocco – معمولا آنهایی که بر وزن تاکید دارند – دارای یک بند برای تنظیم سر می­باشند. سایر مدل­ها، مثل Black Diamond Vapor، یک سیستم ضامن پلاستیکی دو طرفه دارند، که با استفاده از دو دست تنظیم می­شود. Black Diamond Half Dome یک سیستم تنظیم یک طرفه­ی ساده را با استفاده از یک گیره­ی دایره شکل دارا است که وقتی در یک جهت چرخانده می­شوند محکم خواهند شد، و چرخش در جهت دیگر سبب شل شدن آن می­شود.

کلاه­های ایمنی کوهنوردی مخصوص بانوان

چند کلاه ایمنی در فهرست ما مناسب زنان هستند، مثل Black Diamond Half Dome و Petzl Elia. این انواع مخصوص زنان یک ویژگی متمایز دارند: یک پوسته­ی مناسب موی دم اسبی و یک سیستم تعلیق، که به معنای یک منحنی رو به بالا در پشت سر می­باشد (برای راحتی بیشتر و خروج موهای بلند). برای اکثر افراد (که این برای زنان دارای موی دم اسبی حائز اهمیت است)، این یک ویژگی ضروری نیست، با وجود آن که من فکر می­کنم برخی زنان از چنین فکری استقبال می­کنند. Black Diamond همچنین مدل زنانه­ی Vector را ارائه می­کند، با وجود آن که تنها تفاوت مربوط به رنگ است. به صورت کلی، انتخاب سایز کلاه­های ایمنی بستگی به جنسیت ، شکل سر و مدل مو دارد.

تهویه

در گذشته، یکی از شکایت­های اصلی ما درباره­ی کلاه­های ایمنی کوهنوردی آن بود که امکان تنفس مناسب در انها وجود نداشت، و این تعریق سر، گرم شده و سبب ناراحتی می­شد. با تداوم بهبود تکنولوژی، ما مشاهده نمودیم که تولیدکنندگان کلاه ایمنی امکان تهویه­ی بیشتر را فراهم می­کنند. در حالی که ما درباره­ی این روند هیجان زده هستیم، اما ذکر این نکته ارزشمند است که تهویه­ی بیشتر مشکلاتی را در پی دارد. وجود منفذ به معنای فضای خالی است و مقدار کمتری از سر شما حفاظت می­کنند. این احتمال وجود دارد که یک قطعه کوچک و نازک سنگ یا یخ  وارد کلاه شود. و اگر در هوای سرد یا زمستانی فعالیت می­کنید، تهویه بیشتر برای شما مشکل ساز خواهد بود که به همین جهت برخی از مدل ها مانند Petzl Elios جدید با دریچه های قابل باز و بسته شدن این مشکل را تا حدی رفع نمودند. به صورت کلی ما فکر می­کنیم که کلاه­های ایمنی مثل Sirocco و Meteor در Petzl یک زمینه­ی میانی مناسب را برای حفاظت و قابلیت تنفس فراهم می­کنند.

وزن

کلاه­های ایمنی مقایسه شده در این مطلب به طور تقریبی دارای وزن بین 158 تا400 گرم هستند، و مدل­های سنگین تری نیز وجود دارد که کاهش وزن را در نظر نگرفته­اند. در حالی که 400 گرم (کمتر از 1 پوند) مقدار زیادی برای شکایت کردن نیست، اما همچنان بیش از دو برابر کلاه­های ایمنی سبک تر می­باشد. در هر نوعی از سناریوی کوهنوردی، یا حتی در روزهای طولانیسنگ نوردی، کلاه ایمنی در صبح روی سر قرار می­گیرد و تا پایان روز نمی­توان آن را از روی سر برداشت. به صورت شخصی، ما دوست داریم کلاه ایمنی تا حد امکان سبک باشد. کلاه­های سبکتر کمتر روی گردن قرار می­گیرند و هنگام نگاه به بالا و پایین جابجا نمی­شوند.

دوام

به صورت متداول، وزن و دوام ارتباط معکوسی با تجهیزات کوهنوردی (یا هر نوع تجهیزات مرتبط) دارند. به بیان دیگر، هرچه تجهیزات سبکتر باشند، دوام آن کمتر خواهد بود. در دنیای کلاه­های ایمنی کوهنوردی، این الگو همیشه صادق نخواهد بود. کلاه­های ایمنی تولید شده با فوم EPP، مانند Petzl Sirocco و  Mammut Wall Rider  سبکترین و بادوام ترین موارد در بازار بودند. به خاطر داشته باشید که فوم EPP برای ترکیب و جذب اثر به کار می­رود، در حالی که فوم EPS برای کنترل نیروی غیر نافذ می­شکند. در بین طراحی­های EPS، آنهایی که دارای یک پوسته­ی سخت ABS هستند سایش را بهتر از پوسته­ی پلی کربنات تحمل می­کنند.

زمانی که کلاه ایمنی خود را انتخاب کردید، باید سایش و پارگی آن را بسنجید. به صورت کلی، یک بار سقوط یا ضربه برای به پایان رسیدن طول عمر کلاه ایمنی ساخته شده از EPS کافی است – هر نوع ترکی در فوم بدان معناست که امنیت کلاه ایمنی شما دچار مشکل می­شود. اما نکته­ی مهم آن است که همه­ی ویژگی­ها قابل مشاهده نیستند (برخی از آنها در داخل و زیر پلی کربنات یا پوسته­ی ABS قرار دارند). برای بررسی، به دنبال دندانه­های اصلی روی پوسته باشید که نشانه­ی خوبی از آسیب داخلی هستند. همچنین باید سیستم تعلیق و شبکه­ای،تسمه ، گیره، و در مورد کلاه­های ایمنی ABS، محکم بودن اتصال فوم به پوسته را بررسی نمود. از سوی دیگر، به دلیل آن که EPP مشابه با EPS دچار شکست نمی­شود، این مدل­ها از قانون “تعویض کلاه ایمنی پس از ضربه” پیروی نمی­کنند. با این حال، شما باید وضعیت فوم را بررسی نمایید. با توجه به وضعیت قرار گیری کلاه­هایی همچون Sirocco و Wall Rider، این یک فرآیند ساده خواهد بود.

سازگاری هدلامپ

ما باید یک کلاه ایمنی کوهنوردی را بیابیم که سازگار با هدلامپ باشد. اما برخی از کلاه­های ایمنی با  قرارگیری هد لامپ سازگاری بهتری دارند. برای مثال، بند پشتی راحت در مدل Petzl’s Sirroco یک ویژگی مطلوب است،

در که حالی که نقاط اتصال روی Grivel’s Stealth به سادگی قابل استفاده نیستند. برخی از گیره­ها را می­توان برای کاهش وزن جدا نمود، اما وارد و داخل کردن این قطعات در فوم سبب تضعیف نقاط اتصال در طول زمان خواهد شد. نکته­ی اصلی آن است که هر کلاه ایمنی که خریداری می­کنید سازگار با هدلامپ خواهد بود، فقط سیستم به کار رفته برای محکم کردن آن را پیش از خرید مورد مطالعه قرار دهید. برخی از کلاه ها سازگاری با محافظ های یخ نوردی را نیز دارند.

فعالیت مورد نظر

باید در نظر داشت این مطلب برای کلاه های ایمنی در رشته های کوهنوردی می باشد و در انتخاب آن و استاندارد های آن تعریف رشته مورد استفاده آمده است. رشته های همچون کوهنوردی،سنگ نوردی،غار نوردی،دره نوردی و …. که باید مناسب نوع فعالیت انتخاب شوند. همچنین کلاه کاسک های متفاوتی برای اسکی کوهستان،کار در ارتفاع و امداد و نجات طراحی می شوند. کلاه های صنعتی نیز وجود دارند که دارای استاندارد های خاص مربوط به خود می باشند.

استانداردهای کلاه کاسک (EN 12492 و EN1078 و EN 1385 و UIAA 106)

استفاده از آهن ربا در گیره ها جهت بسته شدن آسان

نکات مربوط به مراقبت و نگهداری

برخی از قطعات کلاه کاسک قابل تعویض می باشند :

دمای مورد استفاده کلاه کاسک ها در دامنه 30- تا 50+  پیشنهاد می گردد

شستشو :

حتما به دفترچه راهنمای کلاه مراجعه نمایید. معمولا با آب سرد و مواد شوینده مخصوص شسته شده و در سایه و مجاورت باد خشک می شوند.

اسنفج های پیشانی و چانه اغلب قابلیت جداسازی جهت شستشو و تعویض را دارند.

جهت نوشتن نام،شماره،آدرس و … از برچسب های مخصوص شرکت استفاده نمایید. برچسب های متفرقه موجب خوردگی کلاه شده و از نظر ایمنی مجاز به چسباندن برچسب های متفرقه نخواهید بود.کلاه کاسک را در انتهای کوله و کیسه بار و شرایط فشار قرار ندهید و به هیچ عنوان روی کلاه نشینید.

درصورت مشاهده موارد زیر کلاه کاسک غیر قابل استفاده می باشد

طول عمر

طول عمر به نحوه استفاده و نگه داری بستگی دارد ، در نظر داشته باشید شرکت پتزل نهایت طول عمر کلاه های خود را 10 سال بیان کرده است .همیشه به یاد داشته باشید کلاه کاسک را میتوان جایگزین کرد اما ….

مقایسه برترین کلاه کاسک های کوهنوردی

همچنین جهت خرید و مقایسه انواع کلاه کاسک از برندهای مختلف می توانید وارد دسته بندی کلاه کاسک شوید.

تهیه و تنظیم :

البرز مولانا – مجید نوذری

منابع :

UIAA www.theuiaa.org

Black Diamond www.blackdiamondequipment.com 

Camp www.camp.it

Cassin www.cassin.it 

DMM www.dmmclimbing.com 

Edelrid www.edelrid.de

Grivel www.grivel.com 

Petzl www.petzl.com

Salewa www.salewa.com 

Simond www.simond.com

Wild Country www.wildcountry.co.uk

Zero G www.zerogclimbing.co.uk

https://www.switchbacktravel.com/best-climbing-helmets

https://www.theadventurejunkies.com/best-climbing-helmets/

https://www.climbing.com/gear/how-do-climbing-helmets-protect-your-head-petzl/

http://www.itkeepsyoualive.com/petzl-sirocco-helmet-review.html

https://www.petzl.com/US/en/Sport/News/2018-3-14/You-re-wearing-your-climbing-helmet-wrong-if—